scba3

انواع دستگاه های تنفسی

دستگاه تنفسی مدار باز

دستگاه مدار باز، دستگاهي است كه در آن هواي فشرده در سيلندر يا سيلندرها (دوقلو) به وسيله شخص حمل مي شود. اين هوا از طريق لوله به شير دهنده هوا سپس به ماسك صورت مي رسد. پس از تنفس هواي دم، هواي بازدم از راه يك سوپاپ يك طرفه از ماسك خارج مي شود. اين دستگاه را دستگاه هاي تنفسي مي نامند كه مورد تایید سازمان های آتش نشاني بوده و مورد استفاده قرار مي گيرند و داراي متعلقاتي است كه به تفضيل در خصوص آنها تشريح خواهیم کرد.

انواع دستگاه های مدار باز

(SCBA (Self Contained Breathing Apparatus

به طور عمده برای رهایی یا واکنش در برابر شرایط اضطراری در یک محیط خطرناک مورد استفاده قرار می گیرد. هوا را برای حداقل مدت 30 تا 60 دقیقه تامین می کند. باید دستگاه به سیستم آلارم مناسب مجهز باشد. این دستگاه متشکل از یک ماسک تمام صورت که روی آن تسمه های به منظور کیپ نمودن ماسک تعبیه شده است و یک سیلندر هوای فشرده بر روی پشتی کمربند همراه با بندهای حمایل تعبیه شده است. مصرف کننده باید آموزش لازم نسبت به استفاده از آنها را بگذراند. ضمنا این دستگاه به استفاده کننده اجازه صحبت کردن نیز می دهد.

 

SCBA

(SABA (Self Air Breathing Apparatus

این دستگاه به طور عمده برای کارهایی که کارکنان در مدت زیادی در معرض خطرات گازهای سمی هستند مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین ای دستگاه ترکیبی از دستگاه تنفسی و کمپرسور تصفیه هوا که هوا را از طریق یک خط لوله فراهم می کند وسیلندر هوا نیز همراه آن می باشد. که این سیستم هوا را به صورتی که به راحتی استفاده کننده بتواند تنفس کند تامین می کند. وقتی از یک سیلندر هوای فشرده استفاده می شود باید 5 تا 15 دقیقه هوا را تامین نماید. وقتی که از کمپرسور استفاده می شود، طول مجاز شیلنگ 90 متر می باشد.

(EESCBA (Emergency Escape Self Contained Breathing Apparatus

در این مدل از دستگاه های تنفسی، به منظور نجات و رهایی از شرایط اضطراری به کمک یک سیلندر هوا فشرده که همراه دارد ، حدود 15-5 دقیقه هوای مورد نیاز را تامین میکند. این دستگاه فقط برای خروج اضطراری از محیط های خطرناک طراحی شده است.

Air pack

دستگاهي است كه در آن استفاده كننده هوايش را از منبع هواي فشرده به وسيله دستگاه تنفسي دريافت مي كند. دستگاه تنفسي شخصي كه به وسيله نيروهاي عملياتي حمل مي شود. زمان مفيد استفاده در حدود 35 دقيقه تأمين هوا مي باشد.
در عملياتهايي كه نيازبه زمانهاي بيشتري است مانند زيرزمين هايي كه در طبقات تحتاني ، انبارهايي كه داراي وسعت زياد و يا در تونلها و كانالها وغيره ، كه مستلزم كار طولاني است دستگاه تنفسي شخصي جوابگو نخواهد بود. لذا طرحي بكار گرفته شده كه اساساً از يك اتصال هواي شيلنگي كه هواي فشرده سيلندرهايي كه بيرون از محوطه عملياتي قرار گرفته اند هواي دو مصرف كننده دستگاه تنفسي شخصي را تأمين مي كند. البته تجهيزات بايد به گونه اي طراحي شوند كه اجازه دهد اين اتصال برقرار گردد . در اين روش اگر به هر دليلي اتصال هواي خطي قطع گرديد ، شخص بلافاصله از دستگاه تنفسي شخصي خود استفاده و سريعاً از محيط عملياتي خارج مي گردد. كليه برنامه كاري تحت كنترل فردي آموزش ديده قراردارد . در اين روش سيلندرهاي تأمين هوا نبايد ظرفيتي كمتر از 4500 ليتر هوا داشته باشد اين سيلندرها مجهز به فشارسنج وتقليل دهنده فشار هوا مي باشند ؛ اين فشار در لوله فشار متوسط برابر با 6 الي 10 بار جريان يافته به وسيله قطعه اي به شكل V اتصال دو مصرف كننده دستگاه هاي تنفسي شخصي را تأمين مي كند . قطعه V به كمر يكي از استفاده كنندگان محكم بسته شده ، يكي به شخص اول ، قسمت ديگر آن به شخص دوم هوا دهي مي كند كه از هر خط لوله بيش از دونفر نمي توانند استفاده كنند. شيلنگ خط لوله هوا نبايد بيش از 90 متر باشد.

دستگاه تنفسی مدار بسته

دستگاه مدار بسته، دستگاهي است كه در آن هواي بازدم توسط استفاده كننده ، بعد از زماني كه CO2 بازدم جذب شدمجدداً مصرف مي شود. اين دستگاه ها در خطرات خاصي كه نياز به زمانهاي طولاني بمدت 1 الي 4 ساعت كار مي باشد مانند تونلها ، معادن ، كانالها و صنايع شيميايي و غيره ، استفاده مي شود. همچنین طراحی این مدل از دستگاه ها به گونه ای است که اكسيژن تحت فشار در سيلندرهايي به ظرفيتهاي مختلف ذخيره مي شود كه در يك سيكل بسته با يك ماسك تنفسي در ارتباط مي باشد. هنگام عمليات دم و باز دم تنفسي 4% اكسيژن مصرفي كه به صورت گاز كربنيك انسان پس مي دهد ( بازدم ) ، بوسيله فيلتر مخصوص جذب و اكسيژن باقيمانده ( 17%) مجدداً جهت مصرف مورد استفاده قرار مي گيرد.

 

دستگاه تنفسی مدار بسته

بزرگترین(معروف ترین) شرکت های تولیدکننده تجهیزات آتش نشانی

نگاهی به سیر تاریخی تجهیزات آتش نشانی

امروز می خواهیم از دیدگاهی دیگر به تاریخچه بزرگترین شرکت های تولید کننده تجهیزات آتش نشانی نگاه کنیم. هر زمان که صحبت از آتش نشانی می شود، معمولا بزرگترین آتش سوزی ها یا اخبار و حواشی که در این زمینه وجود داشته است به خاطرمان می آید. در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که موضوع آتش نشانی و عملیات اطفاء حریق از چه زمانی معنا پیدا کرد.

در دهه 1960 میلادی معمولا آتش نشان ها وظایفی از قبیل مراقبت از خودروهای آتش نشانی و ایستگاه ها و در زمانی که آتش سوزی اتفاق می افتاد خاموش کردن آتش از مهم ترین وظایف آتش نشانان بود. تجهیزاتی که در اختیار افراد قرار می گرفت یک اورکت با شلوار از جنس کتان یا لاستیکی با چکمه هایی با ساق بلند و یک کلاه چرمی بسیار سنگین بدون محافظ چشم بود. این تجهیزات امنیت آتش نشانان را در برابر آتش بسیار پایین آورده و آن ها معمولا در برابر آتش سوزی ها مقاومت زیادی از خود نشان نمی دادند.( البته حق داشتند زیرا از یک جایی به بعد شما میان جان خود و اموال دیگران ناچارید یکی را انتخاب کنید که طبیعتا جان شما در اولویت هر چیزی است). در آن زمان تجهیزی برای محافظت از ریه ها یا گازهایی که از طریق استنشاق وارد ریه می شود وجود نداشت و بسیاری از آتش نشانان بعد از چند عملیات یا اگر خیلی خوش شانس بودند پس از چند سال دچار بدترین بیماری ها در زمینه ریه و تنفسی می شدند.

بزرگترین شرکت های تولید کننده تجهیزات ایمنی و آتش نشانی

پس از گذراندن دوران انقلاب صنعتی شرکت های بسیار زیادی در این زمینه شروع به فعالیت کردند و خدمات زیادی را به آتش نشانان دادند. لزوم وجود تجهیزات آتش نشانی دارای استاندارد یکی از مهم ترین دغدغه ها و مشکلات آتش نشانان شهری بود که بدانند هنگامی که برای مثال یک لباس را می پوشند تا چه دما و درجه ای می تواند تحمل کند.

در زیر با تعدادی از بزرگترین شرکت ها در زمینه تولیدات تجهیزات آتش نشانی آشنا می شویم.

شرکت رزنباور

این کمپانی در سال 1866 توسط آقای جان رزنباور در کشور اتریش تاسیس شد. اولیت تولیدات این شرکت در زمینه پمپ های آتش نشانی دستی و همچنین کلاه ایمنی و … بود. همچنین تجهیزاتی در زمینه ورزش های مختلف مانند شمشیربازی تولید و به فروش می رساند. در سال 1908، روزنباور شروع به تولید پمپ های گازسوز کرد. در ادامه فعالیت ها خود اولین وسیله نقلیه در سال 1918 ساخته شد و کشور چین اولین خریدار این خودرو بود. پس از موفق بودن این فعالیت ها شرکت رزنباور همچنین توانست موتورهای دو زمانه را تولید و روانه بازار کند. در اواسط دهه 1980، رزنباور خودروی فالکون را معرفی کرد، خودرویی که شاسی آن مخصوصا برای وسایل نقلیه آتش نشانی ساخته شده بود. فالکون با بسیاری از قطعات سفارشی تولید شده بود اما به صورت دقیق نیاز آتش نشانان را برطرف نمی کرد و بسیار مستعد خرابی بود.

شرکت رزنباور بسیار سریع پیشرفت هایی در تولیدات مختلف داشت به طوری که توانست در اولیا سال 2000 در بورس وین پذیرفته شود و بیش از 200 کارمند در سراسر دنیا به خود اختصاص دهد. همچنین تراز مالی این شرکت در سال 2000 حدود 595 میلیون یور بود.

شرکت دراگر

در سال 1889 یوهان هاینریش دراگر 42 ساله شرکت دراگر را تاسیس کرد. آقای دراگر یک مکانیک در زمینه تعمیرات ساعت های مچی بود که با افزایش نوآوری در تجهیزات توانست سیستم های جدید مانند شیر آبجو را به فروش برساند. سیستم های شیر آبجو از دی اکسید کربن فشرده استفاده می کردند.

اولین ثبت اختراع

اگرچه از نیمه دوم قرن نوزدهم امکان پر کردن سیلندرهای فولادی با گاز پرفشار وجود داشت، اما حذف گاز به شیوه ای کنترل شده و ایمن در فشار کم هنوز یک مشکل بود. حتی تجهیزات فروخته شده توسط Dräger به اندازه کافی به وظیفه خود عمل نکردند، جریان گاز و در نتیجه آبجو غیرقابل کنترل و ناهموار بود و دریچه ها اغلب معیوب بودند. در ادامه شرکت دراگر تولیدات و اختراعاتی در زمینه تجهیزات پزشکی را به بازار ارائه داد و توانست سهم بسیار بالای از تولیدات تجهیزات آتش نشانی را به خود اختصاص دهد. امروزه مهم ترین تولیدات این شرکت در زمینه  لوازم آتش نشانی به دستگاه های تنفسی و سیلندرهایی از جنس کربن کامپوزیت فشرده می باشد که کمک شایانی را به آتش نشانان در هنگام عملیات می دهد.

شرکت کیوانج

کمپانی کیوانج در سال 1980 در شهر استانبول تاسیس شد. این شرکت با هدف تولیداتی در زمینه البسه ایمنی و استحفاظی به بازار آمد. اولین تولیدات این شرکت می توانیم به لباس های آلومینومی که مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت مستقیم آتش داشتند را اشاره کنیم. در ادامه فعالیت های شرکت کیوانج تولیداتی در زمینه لباس های ضد الکتریسیته و جنگل بانی و لباس های صنعتی اشاره کرد. در سال 2002 این شرکت اولین تولید خود را در زمینه لباس آتش نشانی داشت که توانست استاندارد EN469 را دریافت کند. این شرکت در سال 2010 عضو PBI Member شد و توانست محصولات خود را در زمینه لباس آتش نشانی بسیار گسترده تر از قبل کند. امروزه این شرکت با بیش از 100 محصول جزو بزرگترین شرکت ها در زمینه تولیدات تجهیزات آتش نشانی محسوب می شود. لازمبه ذکر است که شرکت آریا ایمن الوند به عنوان نماینده انحصاری محصولات کمپانی کیوانج ترکیه در ایران می باشد و تمامی محصولات را با 4 سال گارانتی در کمترین زمان ممکن در اختیار قرار می دهد.

لباس عملیاتی آتش نشانی مناسب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

لباس های آتش نشانی جزو مهم ترین تجهیزات ایمنی و آتش نشانی برای مقابله با حریق محسوب می شوند.لباس عملیاتی که شامل یک اورکت و یک شلوار می باشد باید دارای استاندارد های لازم و تائیدیه های مروبطه از سازمان های تحت نظر استاندارد، باشد.

ویژگی های عمومی لباس

  • در لباس باید از چسب آب بندی حرارتی مخصوص برای آب بند نمودن دوخت لایه های میانی پارچه استفاده شود.
  • لباس آتش نشانی باید دارای بیشترین مقاومت حرارتی و نفوذ آب و رطوبت باشد و در برابر اشعه مقاومت لازم را دارا باشد.
  • مقاوم در برابر مواد شیمیایی و تیز و برنده
  • دارای ارگونومی مناسب باشد.
  • دارای زیپ ایمنی و لایه برچسب ایمنی روی زیپ
  • دارای یک جیب مخفی در داخل اورکت
  • لباس باید دارای مکان هایی برای نصب چراغ قوه و بی سیم و … باشد.
  • دارای برچسب توضیحات محصول که تائیدیه استاندارد نیر در آن مشخص باشد.
  • لایه های داخلی با قابلیت دسترسی توسط زیپ
  • سر شانه ها و آرنج های اورکت تقویت شده توسط پد و لایه رویی ترجیحاً کولار با ابعاد مناسب
  • یقه ایمنی اورکت باید به گونه ای باشد که در هنگام باز و بسته شدن راحتی و کارایی را به آتش نشانی بدهد.
  • یقه کت قابلیت تنظیم داشته باشد.
  • کلیه لباسها می بایست فاقد هرگونه سوراخ شدگی، نقاط ناهموار و لبه های تیز باشند.
  • کت در قسمت بیرونی مچ دارای بند قابل تنظیم و در قسمت داخل دستکش بدون انگشت از جنس نومکس که در صورت آسیب دیدگی براحتی تعویض گردد
  • بند شلوار می بایست دارای یک تنظیم کننده (suspenders) باشد این قسمت از مواد پلی استر و بدون ترکیبات آهنی تشکیل شده باشد و با دارا بودن خاصیت ارتجاعی و با استفاده از قفل و بست های با متریال پلاستیک فشرده باید قابلیت تنظیم بند شلوار را دارا باشد.
  • سر آستین ها می بایست صددرصد از الیاف مصنوعی (ARAMID) بصورت کشباف و مقاوم در برابر حرارت باشند.
  • دارای دو ردیف شبرنگ از نوع 3M در قسمت ساق و یک ردیف در قسمت طرفین بیرونی پا یا پشت شلوار
  • دارای دو بند سرشانه با قابلیت تنظیم از جلو از نوع کشی مقاوم
  • در قسمت زانو تقویت شده توسط پد و لایه رویی کولار KEVLAR با ابعاد مناسب
  • تقویت شده در قسمت پایین از داخل از جنس کولار با پی یو
  • نخ های مورد استفاده جهت دوخت مقاوم در برابر شعله و حرارت، مقاوم در برابر برخورد با اجسام فلزی
  • دارای وزن مناسب به جهت تسهیل در شرایط انجام کار
  • لباس عملیاتی آتش نشانی دارای استاندارد EN-469
  • دارای تسمه نجات در زیر جیب های طرفین جهت جابجایی شخص در هنگام مصدومیت باشد.
  • دارای پد محافظ کمر و حفاظت بیشتر در ناحیه کلیه ها باشد.
  • شلوار باید دارای دو جیب بر روی کمر و دو جیب بر روی ران با قابلیت اتصال دستکش عملیاتی باشد.
  • طراحی شلوار باید بگونه ای باشد که تا پشت کمر به بالا را کاملاً پوشش داده و جهت راحتی کاربر دارای پد دور کمر باشد.
  • تمامی درزها و دوخت های لباس باید کاملاً ضد آب باشند.
  • نخهای مورد استفاده در دوخت لباس می بایست از جنس نسوز باشند.
  • قسمت پشت و سرشانه های لباس از داخل باید دارای پدهای اسفنجی جهت کاهش وزن دستگاه تنفسی و حمل ابزار باشد.(استاندارد EN ISO 5025)
  • کت در قسمت روی سینه دارای سیستم هارنس بر اساس استاندارد EN358
  • کت باید در روی سینه دارای دو جیب به شرح ذیل باشد :
    الف- جیب سمت راست: جهت نصب چراغ قوه و با قابلیت تنظیم سایز
    ب- جیب سمت چپ: جهت نصب رادیو بیسیم با قابلیت تنظیم سایز

عملیات اطفاء حریق

عملیات اطفا حریق چگونه انجام می شود؟

سیستم اطفا حریق متشکل از عناصری است که گرما و دود را تشخیص می دهد و با یک ماده شیمیایی خشک و یا مرطوب پر شده و برای خاموش کردن ، کنترل یا جلوگیری از گسترش آتش با ترکیبات شیمیایی خاص طراحی شده است. این سیستم ها می توانند تحت نظارت یک کنترل پانل و یا به صورت کاملا خودکار عمل کنند.سیستم اطفا حریق بیشترین محافظت را از اموال و افراد در برابر آتش فراهم می کند. در صورت بروز آتش سوزی ، این سیستم آسیب ها را به حداقل می رساند. متخصصان تیم آس همیشه بهترین نوع صحیح سیستم خاموش کننده اتومات و عامل سرکوب را برای هر مورد خاص بر اساس بار آتش ، نوع محل و فعالیت های انجام شده در آن محل انتخاب می کنند. کپسول های آتش نشانی وسایلی ضد حریقی هستند که برای خاموش یا کنترل آتش سوزی های کوچک ، اغلب در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار می گیرند.

عملیات اطفاء حریق

انواع مختلف سیستم اطفا حریق چیست ؟

انواع مختلف سیستم اطفا حریق ، برخلاف سیستم قدیمی مبنی بر آب ، امروزه در دسترس می باشد. این گزینه های ویژه محافظت در برابر آتش سوزی به صورت زیر دسته بندی می شوند :

  • مواد پاک کننده شیمیایی شامل ECARO-25® (HFC-125) ، FM-200 (HFC-227ea) ، 3MTM NovecTM 1230 مایع ضد حریق و سایر موارد است که همه این مواد عکس العمل سریعی در برابر آتش داشته و مهم تر از همه این است که راه حلی بی خطر برای خاموش کردن آتش محسوب می شوند.
  • گازهای بی اثر شامل نیتروژن ، آرگون و CO2 یا ترکیبی از دو یا چند ماده می باشد و سطح اکسیژن را تا جایی کاهش می دهد که احتراق پایدار نباشد. این عوامل گازی هم برای افراد و هم برای محیط زیست بی خطر هستند.
  • سیستم CO2مقدار زیادی از اکسیژن را تامین می کند که سطح اکسیژن را تا حدی کاهش می دهد که احتراق در آن رخ ندهد. از آنجایی که برای افراد بی خطر نیست ، CO2 فقط برای کاربردهای محلی یا مناطقی که معمولا توسط کارمندان یا مشتریان غیرقابل دسترسی هستند ، توصیه می شود.
  • سیستم آب – کف با تولید قطرات آب فوق العاده ریز و استفاده از 50 تا 90 درصد آب کمتری نسبت به آبپاش آتش نشانی قدیمی ، سیستم آب پاش ها را بهبود بخشیده و در نتیجه خسارت کمتری وارد می کند. این سیستم جهت داشتن قابلیت مداوم به منبع آب ساختمان ها متصل می شود.

روش های اطفا حریق

  • خنک کردن (Cooling)
  • خفه کردن (Smothering)
  • قطع سوخت رسانی به آتش (Starvation)
  • وقفه در فرآیند احتراق (Interrupting the Combustion Process)

خنک کردن  (Cooling)

یکی از متداول ترین روش های اطفاء حریق خنک کردن مواد سوختنی با آب یا مواد خنک است.

آب هنگامی که بر روی آتش ریخته می شود دچار تغییرات زیر می گردد:

  • دمای آب افزایش پیدا می کند.
  • ممکن است تبخیر شود یا به جوش بیاید.
  • ممکن است با مواد شیمیایی واکنش نشان بدهد.

آب به دلیل داشتن اکثر ویژگی های یک خنک کننده خوب گزینه مناسبی برای اطفاء آتش است.

شاخص ترین ویژگی های آب به عنوان خنک کننده عبارت اند از:

  • به صورت گسترده در دسترس است.
  • در تماس با آتش تبخیر می شود و روی آتش را می پوشاند که با این کار میزان اکسیژن رسانی به آتش نیز کاهش می یابد.

اما به این نکته توجه داشته باشید که هرگز نباید آب روی آتش های ناشی از روغن و چربی بریزید؛ چون در این حالت آب می تواند سبب گسترش آتش شود.

خفه کردن  (Smothering)

اگر بتوانید اکسیژن رسانی به مواد در حال سوخت را به اندازه کافی کاهش دهید، سوختن متوقف می شود.

به صورت کلی در این روش از روش های اطفاء حریق باید از رسیدن هوای تازه به محل آتش سوزی جلوگیری کنید.

با این کار آتش اکسیژن محدود محیط را مصرف می کند و بعد از آن خاموش می شود.

از روش خفه کردن در موارد زیر می توانید استفاده کنید:

  • خاموش کردن شمع با گذاشتن یک سرپوش
  • خفه کردن تابه با یک پتوی ضد حریق
  • پیچیدن فردی که دچار آتش سوزی شده در پتوی ضد حریق

 قطع سوخت رسانی به آتش  (Starvation)

روش دیگر برای خاموش کردن آتش حذف منبع سوخت است.

این کار را می توان با قطع برق، جدا کردن جریان مایعات قابل اشتعال و یا حذف سوخت جامد مانند چوب و منسوجات انجام داد.

ازجمله اقداماتی که برای قطع سوخت رسانی به آتش انجام می شوند، موارد زیر هستند:

  • برای جدا کردن مسیر آتش در آتش سوزی جنگل ها درخت ها را می برند.
  • تخلیه سوخت از مخازن نفتی محلی که دچار آتش سوزی شده اند.
  • خارج کردن محموله از انبار کشتی که دچار آتش سوزی شده است.
  • در معادن زغال سنگ زغال داخل معدن را برای قطع مسیر سوخت رسانی، تخلیه می کنند.
  • خارج کردن وسایل نقلیه ای که در مجاورت آتش هستند.
  • جدا کردن سقف های کاهگلی در خانه هایی که دچار آتش سوزی شده اند.
  • جدا کردن مسیر آتش با برداشتن لاستیک هایی که هنوز تحت تأثیر آتش سوزی قرار نگرفته اند.

 وقفه در فرآیند احتراق  (Interrupting the Combustion Process)

در این روش نیازی به حذف اکسیژن، قطع سوخت رسانی و خنک کردن نیست.

با پاشیدن مواد مخصوص بر روی آتش اتم هایی آزاد می شوند که با آتش ترکیب می شوند و
گازی بی اثر تولید می کنند و در نهایت اجازه گسترش به آتش نمی دهند.

این مواد عبارت اند از:

  • مونوآمونیوم فسفات (Monoammonium Phosphate)
  • بی کربنات سدیم (Sodium Bicarbonate)
  • بی کربنات پتاسیم (Potassium Bicarbonate)
  • کلرید پتاسیم (Potassium Chloride)
  • مایع های تبخیرکننده مانند هالون (Halon)